Portretrecht: waar je als werkgever aan moet denken
Onlangs heeft een werkgever beeldmateriaal van een werknemer gebruikt voor promotiedoeleinden. Voorafgaand zijn tussen werkgever en werknemer over de gemaakte foto’s tijdens een fotoshoot schriftelijke afspraken gemaakt. Echter, stond niet duidelijk omschreven waarvoor de werkgever deze foto’s mocht gebruiken. Wel stond hier uitdrukkelijk in dat voor elk ander beeldmateriaal toestemming zou worden gevraagd. De werkgever had hier in ieder geval een ander beeld bij dan de werknemer.
Uitspraak portretrecht
De werkgever heeft de foto’s vervolgens gebruikt voor allerlei promotiedoeleinden, waaronder het bestickeren van bestelbusjes in Nederland en bij haar zusterorganisatie in Duitsland. De werknemer spande een rechtszaak in het kader van het portretrecht aan en won. De uitspraak vind je hier.
De werkgever moest de werknemer een schadevergoeding van € 10.000,= betalen ondanks het feit dat de werkgever al het beeldmateriaal inmiddels had laten verwijderen. Volgens de rechter was de schade voor de werknemer immers al geleden.
Wat ging er mis?
Het portretrecht is een verzamelnaam voor een recht dat mensen verkrijgen als zij geportretteerd worden. Met dit recht kun je je verzetten tegen publicatie van een portret. Als je als werkgever beeldmateriaal van een werknemer wil gebruiken voor promotiedoeleinden, dien je hierover (schriftelijke) afspraken te maken met de werknemer. De werknemer hoort de werkgever schriftelijk toestemming te geven voor het gebruiken van het beeldmateriaal voor het desbetreffende promotiedoel. Als werkgever mag je het beeldmateriaal dan ook alleen voor dat doel, waarvoor toestemming is verkregen van de werknemer, gebruiken. Wil je als werkgever het beeldmateriaal gebruiken voor een ander doel dan zal hiervoor opnieuw toestemming worden verkregen van de werknemer.
Wat moet er in een overeenkomst staan?
In een overeenkomst voor het gebruik van een foto van een werknemer, moeten naast de tussen werkgever en werknemer gemaakte afspraken, een aantal dingen verplicht worden opgenomen;
- de expliciete toestemming van de medewerker voor het gebruik van de foto’s (c.q. het beeldmateriaal);
- het doel van de foto’s (c.q. beeldmateriaal) moet helder zijn voor beide partijen
- de duur van de verleende toestemming
- in welke landen de foto’s (c.q. beeldmateriaal) gebruikt mag worden
- of de naam van de medewerker gebruikt mag worden of vermeld moet worden
- de eventuele financiële vergoeding die wordt afgesproken
Om de afspraken officieel vast te leggen zal de overeenkomst door werkgever en werknemer moeten worden ondertekend. Je hebt als werkgever ook het recht om deze afspraken op te nemen in een aanvulling op het arbeidscontract.
De Algemene Verordening Gegevensbescherming
Een foto van een werknemer kan als een persoonsgegevens worden beschouwd. Op het gebruik van portretfoto’s van medewerkers door werkgever is de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) van toepassing. Dit betekent dat te allen tijde de medewerker zijn of haar toestemming kan intrekken. Dit betekent ook dat de medewerker het recht heeft de foto’s te laten verwijderen uit de databestanden van de werkgever.
Schending van het portretrecht
Bij schending van het portretrecht kan een werknemer een verbod op publicatie eisen. Het kan voorkomen dat de foto al gepubliceerd is, in dat geval kan de werknemer een schadevergoeding vorderen van de werkgever. De hoogte van een schadevergoeding wordt bepaald door de rechter. Er zijn ook nog andere opties zoals een sommatiebrief met onthoudingsverklaring of dagvaardingsprocedure in kort geding.
Meer informatie over portretrecht?
Mocht je dus een foto van een werknemer willen gebruiken voor een promotiedoeleinde, zorg er dan voor dat je een duidelijke schriftelijke overeenkomst hebt die door beide partijen ondertekend is. Wij kunnen jullie daarbij uiteraard helpen.
Meer weten over portretrecht of wil je andere informatie over het intellectueel eigendomsrecht, neem dan contact met Maarten of Willem op! Onze advocaten Intellectueel Eigendom (IE) helpen je graag met al jouw vragen op dit rechtsgebied. Onder het Intellectueel eigendomsrecht vallen onder andere ook auteursrechten, octrooi- of patentrechten en merkrechten.
